Zasady zdrowego żywienia zmieniają się niestety bardzo często, ponieważ jest to wciąż obszar w dużej mierze kontrolowany bardziej przez modę niż realną naukę i właściwe zasady odżywiania się. W minionej dekadzie wierzono, że powstrzymanie się od konsumpcji tłuszczy to najlepszy sposób na idealną sylwetkę.
Obecnie wiemy już, że istotny jest nie tyle tłuszcz, co energia przyjmowana przez organizm. Dlatego niska zawartość tłuszczu wciąż jest istotna, bo tłuszcz to dużo energii, ale istotniejsza zazwyczaj jest kontrola węglowodanów, czyli minimalizowanie ilości słodyczy zawierających cukier oraz białego pieczywa.
Nowoczesna dietetyka postuluje przede wszystkim ograniczenie ilości węglowodanów, które poza energią nie dostarczają w zasadzie niczego wartościowego. Zamiast nich w diecie powinny być warzywa i owoce, czyli wiele cennych składników przy stosunkowo niewielkiej ilości energii.
Co ważne, nie ma jednej recepty na zdrowe odżywianie się dla każdego, tutaj należy dopasować menu do indywidualnego organizmu i potrzeb człowieka. Związane jest to z tym, że każdy organizm działa trochę inaczej, ma inne problemy oraz inne predyspozycje. Diety-cud działają u niektórych osób, a inne wpędzają w choroby. Trzeba obserwować swoje ciało i patrzeć, w jaki sposób reaguje na podawane pokarmy.
Co w praktyce doradza współczesna dietetyka?
I. Regularne posiłki
Energię w ciągu dnia powinno się dawkować tak, by organizm mógł z niej na bieżąco korzystać, a nie działał w mechanizmie powodującym na zmianę oszczędzanie energii i jej magazynowanie. W ciągu dnia można zjadać do 5 posiłków i dodatkowo między nimi jeść drobne przekąski. Ważne jest tylko, by ich ogólna kaloryczność nie była zbyt wysoka. Przejadanie się oraz niedojadanie negatywnie odbija się na metabolizmie. Trzeba też tak ułożyć plan dnia, by największy posiłek był w okresie największej aktywności.
II. Produkty mniej przetworzone są lepsze
W produktach wysoko przetworzonych zazwyczaj brakuje wielu delikatnych substancji odżywczych, a ich równowaga składników odżywczych przesunięta jest w kierunku węglowodanów. Jest to nie tylko krótka droga do spożywania nadmiaru kalorii, ale też sposób na niszczenie flory bakteryjnej jelit. Robią to chemiczne dodatki w przetworzonej żywności.
III. Warzywa powinny być podstawą diety
Warzywa uchodzą za najzdrowsza grupę produktów. Są lepsze od owoców, ponieważ jest w nich wyraźnie mniej cukru. Niektórzy dietetycy radzą, by stanowiły one nawet 75% wszystkich składników pokarmowych spożywanych w ciągu dnia.
IV. Owoce należy ograniczać
Wspomniana wyżej cecha owoców, duża zawartość cukrów prostych, nie jest dobra dla organizmu. Źle działa zwłaszcza na cukrzyków. Dlatego zaleca się, by owoce stanowiły podstawę jednego z 5 posiłków w ciągu dnia, ale przez resztę czasu były co najwyżej niewielkim dodatkiem.
V. Tłuszcze nasycone i cholesterol nie są złe
Te grupy produktów nie powinny być eliminowane z diety, ponieważ są problemem tylko przy ich nadmiarze. W niewielkich ilościach są potrzebne chociażby do prawidłowego rozpuszczania witamin i gospodarowania nimi.
